Şekil-1.5’te vitrin tipi dik soğutucunun kesiti gösterilmiştir. Bu tip soğutucular, self servis yapan dükkanlarda, yağ, peynir, vb. gibi paketlenmiş çeşitli gıda maddelerinin teşhirine yarar. İç sıcaklık derecesi +5/+8 C’dir.
Soğutucunu arkasında, üst kısımda ve her raf arasında birer raf ile en alt kısımda bir evaporatör vardır. Fan en alt tarafta bulunan evaporatörden emdiği havayı dolabın arkasına basar. Basınçlı hava, dolabın arkasındaki evaporatörleri yalayarak, dolabın üstüne, üstündeki evaporatörlere de temas ederek üstte bulunan yöneticiler aracılığı ile dolap önünden tekrar evapotöre gelir.
Yani fanın görevi, dolabın önünde bir hava perdesi oluşturmaktır.Raflar arsında bulunan evaporatörler, kendi bölümlerindeki gıda maddelerini, tabii hava sirkülasyonu ile soğuturlar.
Şekil-1.7’de dik vitrin tipi donmuş gıda maddesi muhafaza eden bir derin dondurucu kesiti gösterilmiştir. Bu tip derin dondurucuların iç sıcaklığı -18C’dir.
Soğutucunun arkasında ve üst kısmında, iki sıra halinde evaporatörler vardır. Bunlar birbirlerinden perdeler ile ayrılmıştır. Ayrıca dolabın altında da yine bir bölme ile ayrılmış iki evaporatör bulunur. Alttan ikinci evaporatörün buharlaşma sıcaklığı -40°C’dir. Bu nedenle, bu tip soğutucularda R-22 veya R-404A gazı kullanılır.
Soğutucunun üç hava kanalı bırakılmıştır. Birinci kanalda -34°C lik zorunlu hava sirkülasyonu vardı. Fan, -40°C’lik evaporatörden emdiği havayı, dolap arkasında ve üst tarafta bulunan evaporatörlerden de geçirerek, üst yönelticiye basar. Basılan hava basınçlı olduğundan bütün rafların arasında dolaşarak tekrar aşağıya iner.
İkinci kanalda fan en altta bulanan evaporatörden emdiği havayı dolabın arka kısmındaki evaporatörlerden geçirerek üste basar. Üstte bulunan hava, yönelticileri aracılığı ile tekrar aşağıya yönlendirilir. Yani ikinci kanal, bir soğuk hava duvarı oluşturmaktadır.
Üçüncü kanal, ortam havasını dolaştıran bir kanaldır. Soğutucunun sol alt tarafında bulunan fan, emdiği ortam havasını, dolabın en arkasında bulunan kanaldan göndererek ön tarafa basar. Yani ortam havası ile soğuk hava perdesinin önünde ikinci bir hava perdesi oluşturur.
Şekil-1.7’de dik vitrin tipi donmuş gıda maddesi muhafaza eden bir derin dondurucu kesiti gösterilmiştir. Bu tip derin dondurucuların iç sıcaklığı -18C’dir.
Soğutucunun arkasında ve üst kısmında, iki sıra halinde evaporatörler vardır. Bunlar birbirlerinden perdeler ile ayrılmıştır. Ayrıca dolabın altında da yine bir bölme ile ayrılmış iki evaporatör bulunur. Alttan ikinci evaporatörün buharlaşma sıcaklığı -40°C’dir. Bu nedenle, bu tip soğutucularda R-22 veya R-404A gazı kullanılır.
Soğutucunun üç hava kanalı bırakılmıştır. Birinci kanalda -34°C lik zorunlu hava sirkülasyonu vardı. Fan, -40°C’lik evaporatörden emdiği havayı, dolap arkasında ve üst tarafta bulunan evaporatörlerden de geçirerek, üst yönelticiye basar. Basılan hava basınçlı olduğundan bütün rafların arasında dolaşarak tekrar aşağıya iner.
İkinci kanalda fan en altta bulanan evaporatörden emdiği havayı dolabın arka kısmındaki evaporatörlerden geçirerek üste basar. Üstte bulunan hava, yönelticileri aracılığı ile tekrar aşağıya yönlendirilir. Yani ikinci kanal, bir soğuk hava duvarı oluşturmaktadır.
Üçüncü kanal, ortam havasını dolaştıran bir kanaldır. Soğutucunun sol alt tarafında bulunan fan, emdiği ortam havasını, dolabın en arkasında bulunan kanaldan göndererek ön tarafa basar. Yani ortam havası ile soğuk hava perdesinin önünde ikinci bir hava perdesi oluşturur.
Bu nedenle bu tip soğutucuların iklimlendirilmiş süper marketlerde kullanılması tavsiye edilmiştir. Böylece serin ve %55 bağıl nemli ortam havası içinde, soğutucunu randımanı arttırılmış olacaktır.
Ticari uygulamalarda yaygın olarak kullanılan bir çok vitrin dolap modeli geliştirilmiştir. Bunları özetlemek gerekirse yaş ve kuru pasta dolapları, açık sütlükler, bombeli camlı vitrin dolapları, şarküteri dolapları.
Market tipi soğutucuları üç ana grup altında toplamamız uygun olur.
1.Soğutucu duvar reyonları,
2.Soğutucu servis reyonları,
3.Donmuş ürün teşhir dolaplarıdır.
1.Soğutucu duvar reyonları: Günlük tüketime ait gıdaların muhafazasında kullanılır.
Süt ve et ürünleri +4 °C ile +6 °C,
Paket et ve tavuk ürünleri 0 °C ile +2 °C,
Meyve ve sebze ürünleri +7 °C ile +9 °C’ta muhafaza edilir.
Market Tipi Buzdolabı Elektrik Devre Şeması
Ticari soğutucular genellikle bakkal, kasap, manav, süpermarket ve lokanta gibi insanlara çeşitli gıda ve sebzelerin teşhir edildiği yerlerde bulundukları için insanların
gözlerine güzel görünecek tarzda, temiz, zarif olmalıdır.
Ticari soğutucuların, özellikle nakil vasıtalarında bulunanları başta olmak üzere hafif olmaları, kolaylıkla taşınabilmeleri gerekmektedir. Budan dolayı dolap iskeleti hafif malzemelerden yapılması avantajlı olur.
Ticari uygulamalarda yaygın olarak kullanılan bir çok vitrin dolap modeli geliştirilmiştir. Bunları özetlemek gerekirse yaş ve kuru pasta dolapları, açık sütlükler, bombeli camlı vitrin dolapları, şarküteri dolapları.
Market tipi soğutucuları üç ana grup altında toplamamız uygun olur.
1.Soğutucu duvar reyonları,
2.Soğutucu servis reyonları,
3.Donmuş ürün teşhir dolaplarıdır.
1.Soğutucu duvar reyonları: Günlük tüketime ait gıdaların muhafazasında kullanılır.
Süt ve et ürünleri +4 °C ile +6 °C,
Paket et ve tavuk ürünleri 0 °C ile +2 °C,
Meyve ve sebze ürünleri +7 °C ile +9 °C’ta muhafaza edilir.
Market Tipi Buzdolabı Elektrik Devre Şeması
Ticari soğutucular genellikle bakkal, kasap, manav, süpermarket ve lokanta gibi insanlara çeşitli gıda ve sebzelerin teşhir edildiği yerlerde bulundukları için insanların
gözlerine güzel görünecek tarzda, temiz, zarif olmalıdır.
Ticari soğutucuların, özellikle nakil vasıtalarında bulunanları başta olmak üzere hafif olmaları, kolaylıkla taşınabilmeleri gerekmektedir. Budan dolayı dolap iskeleti hafif malzemelerden yapılması avantajlı olur.
Ticari soğutucular içerisinde düzenli bir hava hareketinin sağlanması, soğutmanın bütün hacminde aynı oranda yapılabilmesi için gereklidir.
Bu hava hareketi umumiyetle cebri sirkülasyonlu, bazen de tabii sirkülasyonlu olarak yapılır. Bu soğutucular içerisine gıda maddeleri, hava hareketine müsaade edecek şekilde düzenli olarak yerleştirilir. Bu soğutucular içerisine gıda maddeleri, hava hareketine müsaade edecek şekilde düzenli olarak yerleştirilmelidir.
Ticari soğutucuların çalışması esnasında civardaki müşterileri rahatsız etmemesi, sessiz çalışması önemlidir. Özellikle askı yayları gevşek olan hermetik kompresörler ve cihaz gövde bağlantısı iyi yapılmayan kompresörler, balansı iyi olmayan fanlar fazla gürültü yaparak çevredeki kişileri rahatsız
eder.
Ticari soğutucuların kolayca temizlenebilmesi gereklidir. Bunu sağlamak için bu tip soğutucuların iç ve dış kısımları emaye, kromajlı sac, özel plastik maddelerle kaplanır.
Bu hava hareketi umumiyetle cebri sirkülasyonlu, bazen de tabii sirkülasyonlu olarak yapılır. Bu soğutucular içerisine gıda maddeleri, hava hareketine müsaade edecek şekilde düzenli olarak yerleştirilir. Bu soğutucular içerisine gıda maddeleri, hava hareketine müsaade edecek şekilde düzenli olarak yerleştirilmelidir.
Ticari soğutucuların çalışması esnasında civardaki müşterileri rahatsız etmemesi, sessiz çalışması önemlidir. Özellikle askı yayları gevşek olan hermetik kompresörler ve cihaz gövde bağlantısı iyi yapılmayan kompresörler, balansı iyi olmayan fanlar fazla gürültü yaparak çevredeki kişileri rahatsız
eder.
Ticari soğutucuların kolayca temizlenebilmesi gereklidir. Bunu sağlamak için bu tip soğutucuların iç ve dış kısımları emaye, kromajlı sac, özel plastik maddelerle kaplanır.
Şekil 2.1’deki devrede kalkış için potansiyel (voltaj) rölesi kullanılmıştır.
Ayrıca
kondenser fanı kompresörle birlikte çalışacak şekilde düzenlenmiştir. Defrost için sıcak gaz solenoid valfi kullanılmaktadır. Bu valfin kontrolü, elle çalışan bir anahtarla yapılmakta ve defrost esnasında kompresör çalışırken evaporatör fanları durmaktadır.
Market Tipi Buzdolabı Soğutma Devre Şeması
Yatık vitrin tipi buzdolabında cebrî hava soğutmalı kondenser, iki adet paralel bağlı evaporatör bulunmaktadır. Fanlı evaporatör üst bölmeyi, statik evaporatör ise alt bölmeyi soğutmaktadır. Devrede ayrıca verimi artırmak için ısı değiştirici mevcuttur. Genleştirici olarak iki adet otomatik genleşme vanası kullanılmaktadır.
Ayrıca
kondenser fanı kompresörle birlikte çalışacak şekilde düzenlenmiştir. Defrost için sıcak gaz solenoid valfi kullanılmaktadır. Bu valfin kontrolü, elle çalışan bir anahtarla yapılmakta ve defrost esnasında kompresör çalışırken evaporatör fanları durmaktadır.
Market Tipi Buzdolabı Soğutma Devre Şeması
Yatık vitrin tipi buzdolabında cebrî hava soğutmalı kondenser, iki adet paralel bağlı evaporatör bulunmaktadır. Fanlı evaporatör üst bölmeyi, statik evaporatör ise alt bölmeyi soğutmaktadır. Devrede ayrıca verimi artırmak için ısı değiştirici mevcuttur. Genleştirici olarak iki adet otomatik genleşme vanası kullanılmaktadır.