Soğutma Superheat (Kızdırma Isısı) Nedir

Superheat nedir:bir sıvının kaynama noktasında buhar hâline geldikten sonra, buhara eklenen duyulur ısı miktarına superheat (kızdırma ısısı) adı verilir. Diğer bir ifadeyle superheat, kaynama noktasındaki buharın sıcaklığındaki basit bir artışı belirtir. 

Soğutma Superheat (Kızdırma Isısı) Nedir




Örneğin, eğer su (normal atmosferik koşullarda) 100°C’ta kaynayarak bulunduğu ortamı terk etmeden önce ortamdan bir miktar daha ısı çekmiş olsaydı, buhar sıcaklığı 103°C’a çıkacak ve buhar duyulur ısıca 3°C kızdırılmış olacaktı. Bu buhara, kızgın buhar veya kızdırılmış buhar adı verilir.

Superheat (kızdırma ısısı), soğutma sisteminde sistemin verimini, kompresörün ömrünü ve maksimum sistem kapasitesini belirtmek açısından çok önemlidir.
Soğutma Superheat (Kızdırma Isısı) Nedir

Mekanik tip soğutma sistemlerinde soğutma işi, soğutucu akışkanın buharlaşma gizli ısısından faydalanılarak kaynama noktasının kontrolü ile yapılır. Sistemin soğutma kapasitesi ise, evaporatöre kontrol altında giren soğutucu akışkanın birim zamandaki miktarı ile doğru orantılı olarak değişir. 

Bu orantı, sistem üzerinde bağlı, termostatik genleşme valfı adı verilen parçanın ayarlanmasıyla sağlanır. Yapılan ayar aynı zamanda sistemin verimini ilgilendiren superheat (kızdırma ısısı) miktarıdır.



Şekilde TGV (termostatik genleşme valfı) tarafından kontrol edilen soğutucu akışkanın, evaporatör girişi ile A noktası arasında buharlaşma gizli ısısı ve A noktası ile TGV’ nin duyar ucu arasında ise superheat kızdırma ısısı (duyulur sıcaklık artışı) miktarı görülmektedir. 

Soğutma tekniğinde kızdırma ısısı, termostatik genleşme valfinin evaporatör emme hattı üzerinde bağlı duyar elemanı ile kaynama noktasındaki buhara duyulur ısının eklendiği (buharın kızdırıldığı) nokta arasındaki sıcaklık farkını ifade eder. Sistemde soğutucu akışkana ait superheat Dt miktarı (A noktası ile duyar uç arasındaki kızdırma ısısı) termostatik genleşme valfi üzerinden ayarlanabilir.

Soğutma Superheat (Kızdırma Isısı) Nedir

Şekilde normal değere (superheat = 5,6 °C’a) ayarlanmış bir TGV için superheat miktarı görülmektedir. Bu değer °F için 32 °F – 22 °F = 10 °F’tır.

Aşağıdaki şekilde termostatik genleşme valfi üzerinde yapılan ayarla, superheat (kızdırma ısısı) miktarı artırılarak evaporatöre birim zamanda giren soğutucu akışkanın miktarı azaltılmıştır. Akışkan miktarındaki azalma, sistemin soğutma kapasitesini düşürür. 

Verilen örneklerden anlaşılacağı üzere, emme hattındaki superheat miktarı, sisteminin verimli çalışabilmesi için hassas ayar gerektiren teknik bir konu olup termostatik genleşme valfının ayarı ile ilgilidir.

Evaporatör üzerindeki en iyi superheat ayarı, termostatik genleşme valfının duyar ucunun algıladığı en küçük sıcaklık aralık değeri için sistem çalışır durumda iken yapılır.

Soğutma Superheat (Kızdırma Isısı) Nedir



Superheat 12 °F olduğunda,
TGV’ne ait duyar uç algılama sıcaklık aralığı 10 °F - 14 °F
Superheat 10 °F olduğunda,
TGV’ne ait duyar uç algılama sıcaklık aralığı 11 °F - 9 °F
Superheat 8 °F olduğunda,
TGV’ne ait duyar uç algılama sıcaklık aralığı 8,5 °F - 7,5 °F
Superheat 6 °F olduğunda,
TGV’ne ait duyar uç algılama sıcaklık aralığı 8 °F - 4 °F olur.

Fabrika ortamında standart ayarlanmış termostatik genleşme valfı superheat (kızdırma ısısı) sıcaklık ayarı 4 ile 6 °C arasındadır.

Superheat kontrollü soğutucu akış ayar cihazı termostatik genleşme valfı olduğundan, çalışması evaporatörden çıkan kızdırılmış (duyulur ısıdaki) buhara bağlı olacaktır. 

Bunun için evaporatörün bir kısmı, buharı, buharlaşma basıncına karşılık gelen sıcaklığın 3-5 °C üzerinde bir sıcaklığa kızdırmakta kullanılır. Bu noktada bağlı bulunan termostatik genleşme valfının duyar (hissedici) ucunun algıladığı sıcaklık artışı, superheat miktarına paralel olarak basınç artışı yaparak, devreyi soğutma yüküne göre kontrol altında tutacaktır.

SUPERHEAT NEDİR? NASIL ÖLÇÜLÜR?

Herhangi bir nedenden dolayı, evaparatörde tümü gaz haline getirilemeyen soğutucu akışkanı gaz haline getirerek kompresöre likit haldeki soğutucu akışkanın girmesini önlemektir.

Superheat=(Kompresör giriş sıcaklığı) – (Alçak basınç değerine karşılık gelen sıcaklık değeri)


Sonraki Yazılar
« Prev Post
Önceki Yazılar
Next Post »