Rölenin Yapısı ve Çalışma Prensibi

Rölenin Yapısı ve Çalışma Prensibi
Röleler elektrik devresini kontrol etmek üzere kullanılan manyetik bir bobinin ürettiği harekete göre açma veya kapama yapan cihazlardır.


Rölenin Yapısı ve Çalışma Prensibi

 Diğer bir ifadeyle, ufak güçteki elektromanyetik anahtarlara röle adı verilir. Röleler kullanıldığı yerin özelliğine göre pek çok şekilde düzenlenebildiğinden, herbirinin yapısını tek tek açıklamak mümkün değildir. Bunlardan bazıları aşırı akım rölesi, ısıl röle, (PTC) elektronik solidstate (katı hal) rölesidir. Hepsinin ortak fonksiyonu, elektrik devrelerini, bir tahrik vasıtasıyla kontrol etmektir.

Rölenin Yapısı ve Çalışma Prensibi

Röle ve devre üzerindeki yeri (Ev tipi soğutucularda kullanılan aşırı akım rölesinin devre üzerindeki yeri görülmektedir)

Hermetik tip kompresörlerin kullanıldığı ev tipi soğutucularda, elektrik motorunun ilk hareketi, yaygın olarak kullanılan ve motor gövdesine yerleştirilmiş ilk hareket rölesi (akım rölesi) ile gerçekleştirilir. 

Elektrik motoru ana sargısı üzerinden geçen yüksek kalkış akımı, röle bobininde yüksek manyetik alan oluşmasına neden olur. Bunun sonucu rölenin hareketli kontakları, rölenin yay direncini yener ve sabit kontaklar üzerine yapışarak, elektrik motorunun yardımcı sargısını devreye sokar.

Rölenin Yapısı ve Çalışma Prensibi

Ev ve küçük tip ticari soğutucularda kullanılan röleler(Motorunun ilk hareketini sağlamak üzere tasarlanmış diğer bir röle tipi de elektronik röledir)

Yardımcı sargının devreye girmesiyle motorda, yüksek kalkış torku oluşur ve motor hızla kalkış yapar. Yardımcı sargının devreye girmesi ve motorun hareketiyle ana sargı üzerinden çekilmekte olan akım % 70-80 nispetinde düşer. 

Bu düşüş, röle bobini üzerindeki manyetik alanın devamı için yeterli değildir ve röle kontakları yay direncinin etkisiyle eski durumlarına geri döner. Bunun sonucu yardımcı sargı devreden çıkar ve elektrik motoru sadece ana sargı üzerinden geçen devre akımıyla beslenerek termostatın izin verdiği sürece devrede kalır.

Isıl röle ise adından da anlaşılacağı üzere sıcaklık değişimlerine göre devrede açma, kapama yapan aygıttır. Yapılarında bulunan bi-metal parçalar sıcaklık değişimlerinde hareket ederek kontakları açar veya kapar. Böylece elektrik motorunun ilk hareketi sağlanır.

Elektronik rölesinin yapısı diyot, transistor ve triyak gibi yarı iletkenlerden oluşur. Yarı iletken, akım ve gerilim değişimlerine göre devrede açma, kapama yaparak motorun kalkışını sağlar. Daha çok 1/8 ile 1/3 hp küçük güçteki hermetik ekovatların ilk hareketinde kullanılırlar.

Sonraki Yazılar
« Prev Post
Önceki Yazılar
Next Post »